สถาบันวิจัยฯ มรภ.สงขลา จัดอบรมการประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน “SROI” เปิดเวทีพัฒนาศักยภาพสู่ผู้ตรวจประเมินโครงการวิจัยและบริการวิชาการ ให้มีความเชี่ยวชาญในการวัดผลกระทบทางสังคมและสิ่งแวดล้อม

เมื่อวันที่ 21-22 เมษายน 2568 สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา (มรภ.สงขลา) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง “การประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน Social Return on Investment (SROI)” หลักสูตรผู้ตรวจประเมินภายใน SROI Evaluator ระดับ 1 ณ ห้องประชุมชั้น 1 สถาบันวิจัยและพัฒนา มรภ.สงขลา โดยมี อาจารย์พุฒิธร ตุกเตียน ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนา เป็นประธานในพิธีเปิด กล่าวรายงานโดย อาจารย์ ดร.เพชร รองพล รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนา วัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้เข้าอบรมให้สามารถเป็นผู้ตรวจประเมินโครงการวิจัยและบริการวิชาการของผู้อื่นด้วยเครื่องมือ SROI ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการวัดผลกระทบทางสังคมและสิ่งแวดล้อมโดยแปลงคุณค่าทางสังคมให้อยู่ในรูปของมูลค่าทางการเงิน โดยการอบรมในครั้งนี้มีคณาจารย์จากคณะต่าง ๆ ให้ความสนใจเข้าร่วมกว่า 30 คน

ทั้งนี้ สถาบันวิจัยฯ ได้เทียบเชิญวิทยากรผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน ได้แก่ ผศ.ดร.จารึก สิงหปรีชา จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผศ.ดร.ศิวัฒน์ กมลคุณานนท์ และ อาจารย์ ดร.เกวลี รังษีสุทธาภรณ์ จากมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ ถ่ายทอดความรู้ทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ ครอบคลุมเนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับบทบาทและหน้าที่ของผู้ตรวจประเมิน SROI ตั้งแต่การตรวจสอบขอบเขตและการระบุผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การวิเคราะห์ความถูกต้องของข้อมูลผลลัพธ์และผลกระทบ การประเมินความเหมาะสมของตัวแทนทางการเงิน (Financial Proxy) รวมไปจนถึงการตรวจสอบวิธีการคำนวณอัตราส่วน SROI และคุณภาพของรายงาน

ผู้เข้าร่วมอบรมมีโอกาสได้ฝึกปฏิบัติจริงผ่านกรณีศึกษาโครงการวิจัยและบริการวิชาการจริง โดยจำลองสถานการณ์การเป็นผู้ตรวจประเมินภายนอก ซึ่งต้องวิเคราะห์และประเมินกระบวนการและผลลัพธ์ของโครงการที่ตนไม่ได้มีส่วนร่วมในการดำเนินงาน นอกจากนั้น ยังมีการฝึกการตั้งคำถามเชิงวิพากษ์ การให้ข้อเสนอแนะที่สร้างสรรค์ และการจัดทำรายงานการประเมินที่มีคุณภาพ นับเป็นก้าวสำคัญในการพัฒนาระบบนิเวศการประเมินผลกระทบทางสังคมในประเทศไทย โดยการสร้างเครือข่ายผู้ตรวจประเมิน SROI ที่มีคุณภาพ ซึ่งจะช่วยยกระดับมาตรฐานการวัดผลกระทบทางสังคมของโครงการต่าง ๆ ให้มีความน่าเชื่อถือและเป็นที่ยอมรับในระดับสากล สอดคล้องกับแนวโน้มการพัฒนาอย่างยั่งยืนที่ทั่วโลกให้ความสำคัญ

อาจารย์พุฒิธร ตุกเตียน กล่าวว่า การพัฒนาผู้ตรวจประเมิน SROI มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อระบบการประเมินคุณภาพงานวิจัยและบริการวิชาการในปัจจุบัน เนื่องจากการมีผู้ตรวจประเมินที่เป็นบุคคลภายนอกโครงการจะช่วยให้การประเมินมีความเป็นกลาง โปร่งใส และน่าเชื่อถือ ซึ่งผู้เข้าอบรมจะได้รับการพัฒนาให้มีความรู้และทักษะในการประเมินโครงการของผู้อื่นอย่างมีหลักการและเป็นระบบ

ด้าน อาจารย์ ดร.เพชร รองพล กล่าวว่า หลักสูตรนี้มุ่งเน้นการฝึกทักษะการเป็นผู้ตรวจประเมินภายนอก โดยผู้เข้าอบรมจะได้เรียนรู้วิธีการวิเคราะห์และประเมินโครงการวิจัยและบริการวิชาการที่ไม่ใช่ของตนเอง ซึ่งเป็นความท้าทายที่ต้องอาศัยความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับหลักการ SROI และความสามารถในการวิเคราะห์บริบทที่แตกต่างกันของแต่ละโครงการ

ขณะที่หนึ่งในวิทยากร กล่าวว่า การเป็นผู้ตรวจประเมิน SROI ของโครงการผู้อื่น จำเป็นต้องมีทั้งความรู้ความเข้าใจในหลักการ SROI อย่างถ่องแท้ และทักษะการวิเคราะห์อย่างเป็นกลาง เนื่องจากต้องสามารถตรวจสอบและประเมินกระบวนการเก็บข้อมูล การวิเคราะห์ผลกระทบ และการคำนวณมูลค่าทางสังคมที่ดำเนินการโดยทีมโครงการอื่น

กิจกรรมที่จัดขึ้นในครั้งนี้ มีความสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals : SDGs) เป้าหมายที่ 4 สร้างหลักประกันว่าทุกคนมีการศึกษาที่มีคุณภาพอย่างครอบคลุมและเท่าเทียม และสนับสนุนโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ เป้าหมายที่ 17 เสริมความเข้มแข็งให้แก่กลไกการดำเนินงานและฟื้นฟูสภาพหุ้นส่วนความร่วมมือระดับโลกสำหรับการพัฒนาที่ยั่งยืน.

สำนักข่าวบ้านข่าว  รายงาน